بخش علوم آزمایشگاهی یکی از بخش های پاراکلینیکی بیمارستان می باشد که با تجزیه آزمایشگاهی خون و مایعات بدن انسان به تشخیص بیماری، درمان و حفظ و ارتقای سلامت بیماران کمک می نماید. این بخش شامل بخش های پذیرش، نمونه گیری، بیوشیمی خون، هماتولوژی، هورمون و ایمونولوژی و سرولوژی، میکروب شناسی، انگل شناسی، سم شناسی، بیوشیمی ادرار و تست کرونا می باشد.
بخش آزمایشگاه هومه با همکاری متخصصین رشته های مختلف پاتولوژی، میکروب شناسی، ایمونولوژی، بیوشیمی و کارشناسان علوم آزمایشگاهی ایجاد شده است. کیفیت خدمات آزمایشگاهی در تشخیص، پیشگیری، کنترل و درمان بیماری ها بسیار تاثیر گذار است و باید تمامی مراحل آزمایش با دقت انجام شود. استاندارد بودن روش های تشخیصی آزمایشگاهی و دانش علمی و عملی کارکنان این بخش کیفیت و دقت نتایج آزمایشگاهی را مشخص می کند.
واحد علوم آزمایشگاهی
واحد نمونه گیری
بخشی از فرآیند آزمایشگاهی است که در آن نمونه‌ها(خون بیمار، ادرار، سایر موارد) جمع‌آوری می‌شوند و سپس در سیستم آزمایشگاه ثبت می گردد و بر روی آنها لیبل بارکد زده می شود. در این بخش نمونه گیری توسط کارشناسان رشته علوم آزمایشگاهی هومه انجام می شود.
واحد هماتولوژی
هماتولوژی شامل تشخیص و درمان بیمارانی است که اختلالات خون و مغز استخوان دارند. متخصص هماتولوژیست زمان زیادی را صرف ارائه مراقبت های بالینی مستقیم به بیماران می کنند اما بخش مهم دیگری از کار آنها، کار تشخیصی در آزمایشگاه ها است. به این ترتیب متخصص هماتولوژی مسئول تشخیص اختلالات خوش خیم و بدخیم گلبول های قرمز و سفید و پلاکت ها در بیماران محسوب می شود. آزمایشات روتین هماتولوژی هومه 24 ساعت شبانه روز و 7 روز هفته در دسترس است.
انواع آزمایشات هماتولوژی هومه:
آزمایشات روتین هماتولوژی شامل شمارش گلبول های خون، مورفولوژی خون.
آزمایش روتین انعقاد خون(PT و PTT).
آزمایشات پیشرفته شامل آزمایش فلوسیتومتری برای لنفوم‌ها، لوسمی‌ها، نئوپلاسم‌های سلولی پلاسما، ماستوسیتوز سیستمیک و سایر اختلالات لنفوپرولیفراتیو
الکتروفورز هموگلوبین خون
آزمایشات انعقادی پیشرفته شامل فاکتور انعقادی و مهارکننده، آنتی بادی و پلاکت ها، آزمایش آنتی بادی آنتی فسفولیپید، تیتراسیون ریستوستین و موارد دیگر
تجزیه و تحلیل نمونه ادرار، تجزیه و تحلیل مایعات بدن و شمارش سلول ها
هنگامی که یک نمونه توسط کارشناسان هومه جمع آوری می شود، برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می گردد. پس از رسیدن نمونه به آزمایشگاه، نمونه ها دریافت، مرتب سازی شده، ثبت می شوند و سپس در سیستم اطلاعات آزمایشگاهی (LIS) علامت گذاری می شوند.
واحد میکروبیولوژی
در بخش میکروبیولوژی از باکتری ها و ویروس ها گرفته تا قارچ ها و انگل ها مورد آزمایش قرار می گیرند. هدف بخش میکروبیولوژی آزمایشگاه شناسایی میکروارگانیسم های بیماری زاست که باعث بروز بیماری در بیمار شده اند.
در این بخش ابتدا نمونه های متنوع با استفاده از تکنیک های مختلف بر روی محیط کشت داده می شوند. هدف از کشت، جداسازی کلنی های خالص باکتری، کپک یا قارچ است که سپس با استفاده از روش هایی مانند طیف سنجی جرمی یا PCR قابل شناسایی هستند. پس از شناسایی، معمولاً آزمایش حساسیت آنتی بیوتیکی برای تعیین بهترین دوره درمان آنتی بیوتیکی برای بیمار انجام می شود. سایر آزمایشات در آزمایشگاه میکروبیولوژی شامل رنگ آمیزی گرم، آزمایش تخمک و انگل، آزمایش STD، و آزمایشات شناسایی استرپتوکوک و سایر پاتوژن های رایج می باشد.
یکی از مسئولیت های اصلی کارشناسان علوم آزمایشگاهی هومه جلوگیری از بروز خطا در آزمایشگاه می باشد. نکات مهم جهت پیشگیری از بروز خطا در آزمایشگاه شامل موارد زیر می باشد:
برچسب گذاری مناسب نمونه: نمونه ها باید با نام کامل بیمار و تاریخ تولد و نام پدر برچسب زده شوند.
نوع نمونه صحیح: آزمایش های مختلف نیاز به نمونه گیری مختلفی از بیمارها دارند. به عنوان مثال، آزمایش هماتولوژی معمولاً به نمونه‌های خون کامل نیاز دارد، در حالی که آزمایش شیمی معمولاً نیاز به سرم خون یا پلاسمای هپارینیزه دارد. نمونه های دیگر شامل ادرار، مدفوع، خلط و سایر مایعات بدن هستند.
حجم نمونه کافی: حداقل حجم مورد نیاز برای هر آزمایش توسط آزمایشگاه تعیین می شود. اگر نمونه حداقل الزامات حجمی را نداشته باشد، آزمایش با عنوان «مقدار کافی نیست» یا «QNS» لغو می‌شود و بیمار باید نمونه جدیدی ارائه دهد.
وضعیت پایدار نمونه: تاریخ جمع آوری و دمایی که نمونه ها در آن نگهداری می شوند باید بررسی شوند تا از یکپارچگی نمونه اطمینان حاصل گردد. به عنوان مثال، در بسیاری از آزمایش‌ها، نمونه در یخچال نگهداری می شوند.
